Ouma Martie Pansegrou is my Pa se ma. Sy is die heel beste ouma in die wêreld, want sy verstaan sonder dat ‘n mens hoef te verduidelik. Ouma Martie het vir my ‘n videokamera present gegee vir my twaalfde verjaardag. Ek wil ‘n dokumentêre filmmaker word. My ma wil eerder hê ek moet ‘n ingenieur word soos Andries Theron. Andries Theron is ‘n seun in my klas, en hy is goed met wiskunde, en hy is ‘n sportstêr. Hy wen elke jaar die Victor Ludorum in die Moot. Of sy wil hê ek moet ‘n dokter of ‘n apteker word, want wie weet wat kos medisyne eendag. My Pa sê bog die kinders is nog snuiters. Toe hy ons ouderdom was wou hy nog ‘n brandweerman geword het.

Ouma Martie Pansegrou was drie keer getroud. Sy het ‘n kind uit elke huwelik. My pa het voortgespruit uit haar eerste huwelik, met Joop van Alleman. Hy was ‘n joernalis by die Transvaler en het my ouma op ‘n Oujaarsdans in die stadsaal ontmoet. Ouma Martie was jonk, en mooi, en het in die stad gewerk as regssekretaresse. My ouma sê Joop was die groot liefde van haar lewe. Maar hy is dood in ‘n motorongeluk toe my pa sewe jaar oud was. Twee jaar na sy dood trou my Ouma met Piet Spies, 'n besigheidsman van Krugersdorp. Sy het hom op ‘n liefdadigheidsbal by die Harlequins rugbyklub ontmoet. Sy het geweet hy sal goed na haar en pa kyk, toe trou sy vinnig met hom en trek in ‘n groot huis in Krugersdorp in. Uit die huwelik word Tannie Rita gebore, ‘n moeilike kind sommer van geboorte af. Piet Spies was ‘n haan onder die henne, sê my pa, en terwyl my ouma sukkel met Tannie Rita, sukkel hy met sy sekretaresse. Toe skei my ouma hom, kom terug Pretoria toe, en trek in ‘n groot huis in Queenswood in.

Toe trou Ouma Martie met Piet Pansegrou, ‘n pierewaaier met hare soos Elvis, ‘n vinnige motor en ‘n groot huis in Waterkloof. Hulle het mekaar op ‘n maskerbal in die Staatsteater ontmoet. Ouma sê it was fun while it lasted, maar my pa het nooit van hom gehou nie. Oom Arno word toe uit die huwelik gebore. My ouma sê hy is ook die enigste goeie ding wat op die ou end uit die huwelik gekom het. Buiten natuurlik die erflating, maar dis wêreldsgoed, en tel nie regtig nie: Toe oom Arno sewe jaar oud is, kry Piet Pansegrou ‘n hartaanval. Tog ‘n tragedie vir so ‘n jong man, en nou die ou vroutjie met die drie kinders, wat gaan van hulle word, het die mense glo gewonder. Maar Ouma Martie was nog altyd ‘n vrou met ‘n plan en ‘n diploma as regssekretaresse: Sy verkoop toe die huis in Waterkloof, belê die geld en trek terug na haar huis in Queenswood. En gaan werk weer, want ‘n mens kan nie net so rondsit nie, al het mens geld.

Dis dan nou die laaste, sê my ouma vir haar drie kinders, nou trou ek nie weer nie. Pa was toe al mooi groot, en die man in die huis en alles. Tannie Rita was maar steeds ‘n moeilike kind, maar nou van buierigheid en puberjare, en nie meer van sieklikheid nie. Oom Arno was soet, en het himself amper grootgemaak, sê my ouma, altyd met sy neus in ‘n boek. Ouma Matie het ook nooit weer getrou nie, al is sy nie baie erg op die van “Pansegrou” nie. Sy het van tyd tot tyd kêrels gehad, maar nie nou meer nie. Al die interessante mans sterf vroeg, sê sy, want daar is niemand van haar portuur oor wat die moeite werd is nie. Nou hou sy teepartytjies, behoort aan boekklubs, doen joga en belê in belangrike projekte. Soos my loopbaan as dokumentêre filmmaker, byvoorbeeld.

Ek wou my heel eerste dokumenêre film oor my ouma gemaak het, maar sy wou nie haar toestemming gee nie.

Sy sê nee, as jy regtig tyd op so iets wil mors, doen dit eendag as ek dood is: n dokumentêre film moet die waarheid rondborstig vertêl, en nie mooi broodjies bak nie.

As ek ter siele gegaan het kan jy die wêreld die waarheid oor my vertel, sê sy.

As jy dit NOU doen, trek ek jou vêlle af.